Wordt het ooit nooit meer oorlog?

08 mei 2023
83 keer
Detail van het monument 'Voor hen die vielen', Den Helder Detail van het monument 'Voor hen die vielen', Den Helder Bron foto: NIOD | B. van Bohemen
Afgelopen week herdachten we de gevallenen en vierden we onze vrijheid. Op 4 mei mocht ik weer act de préséance geven op de Dam bij de Nationale Dodenherdenking. Altijd weer een indrukwekkende bijeenkomst en gelukkig ook dit jaar goed bezocht. Dezelfde ochtend werd in Den Helder de jaarlijkse herdenking gehouden, bij het monument ‘Voor hen die vielen’. Ook deze herdenking was goedbezocht. Het mooie van het monument is dat het geadopteerd is door groep 8 van een basisschool in Den Helder, als ik mij niet vergis de Schoter Duijn. Een van de leerlingen uit die groep mocht een zelfgeschreven gedicht voordragen tijdens de herdenking met als titel 'Wordt het ooit nooit meer oorlog?'.

Ik zou willen dat ik die vraag met een volmondig ja kon beantwoorden. Wat zou het mooi zijn als de mensheid het voor elkaar zou krijgen om zonder oorlogen door het leven te kunnen gaan. Het lijkt me dan ook onze plicht daarnaar te blijven streven. Ik ben echter ook realistisch en voorzie dat we de komende jaren - en zeer waarschijnlijk decennia - nog geen 'ja' zullen kunnen zeggen. Hoewel de meeste mensen met de mond vrede belijden, blijkt in de praktijk dat niet iedereen dat ook echt wil. Macht, rijkdom, religie, ideologie, allemaal redenen waarom er de komende jaren nog vele oorlogen zullen zijn op aarde. Wat op geen enkele manier betekent dat we ons daar dan maar bij moeten neerleggen. Helaas betekent het wel dat we er ons op moeten voorbereiden. Wegkijken en proberen het probleem te negeren is geen oplossing. We zullen ons blijvend op een eventuele oorlog moeten voorbereiden en in het uiterste geval zullen we onze belangen, collectief en individueel, wereldwijd met geweld behartigen en verdedigen.


'We zullen ons blijvend op een eventuele oorlog moeten voorbereiden en in het uiterste geval zullen we onze belangen, collectief en individueel, wereldwijd met geweld behartigen en verdedigen'

Die realiteit lijkt nu ook te zijn doorgedrongen in Den Haag. Ondanks de tekorten die op de rijksbegroting zijn ontstaan, ontziet de regering Defensie van bezuinigingen en kan de wederopbouw, waar eindelijk een begin mee gemaakt is, verder worden voortgezet. Ik hoef u niet te vertellen hoe hard dat nodig is. Wel vraag ik me af hoe lang de regering dit standpunt durft vol te houden. Zeer begrijpelijk zijn er ook vele andere zeer belangrijke zaken, zoals onderwijs en zorg, die geld kosten. Echter zonder te zorgen dat onze veiligheid op orde is, is het niet gegarandeerd dat we in een maatschappij kunnen blijven leven waarin we van die zorg en dat onderwijs in volle vrijheid gebruik kunnen maken. En dat vraagt langdurige investeringen. Zoals gezegd, voor nu lijkt het op orde. Echter, als we een paar jaar vooruit kijken, dan zijn de vooruitzichten minder goed. Het absolute minimum van 2% van het BBP voor Defensie zal mogelijk de komende twee jaar gehaald worden, waarna het weer als een plumpudding in elkaar zakt. Daarmee zullen we onze bijdragen aan de veiligheid van onszelf en van onze partners niet kunnen garanderen. Daarmee zullen we niet voorbereid zijn op een eventuele oorlog, mochten we daarbij betrokken raken. Daarbij wil ik wel nog even een misvatting wegnemen. Als we al onze uitrusting zouden wegdoen en alle militairen zouden ontslaan, dan is dat geen enkele garantie dat er dan geen oorlog meer zal komen. Sterker nog, het maakt je een gemakkelijkere prooi voor een agressor. Geen optie dus, wat mij betreft.

De enige optie die we hebben is te zorgen dat we er klaar voor zijn en er alles aan doen om nooit geweld te hoeven gebruiken. De jaren sinds de Tweede Wereldoorlog hebben laten zien dat we in (West-)Europa decennialang in vrede hebben kunnen leven, juist door in staat te zijn te beschermen wat we hebben. Zolang we dat pad blijven bewandelen is de kans op oorlog het kleinst en komen we misschien wel een stapje dichter bij het uiteindelijk 'ja' kunnen zeggen op de door de basisschoolleerling gestelde vraag. Het ernaar blijven streven is alle moeite waard.

<a href= 

KVMO  |  Wassenaarseweg 2, 2596 CH Den Haag  |  070 - 383 95 04