Voor mijn werk als voorzitter van de KVMO kom ik op veel verschillende plaatsen en nagenoeg overal is het tekort aan personeel de allergrootste bottleneck. Te weinig mensen aan boord, te weinig mensen in het veld, te weinig mensen op de scholen, bij de squadrons en ga zo maar door. En als de instroom nou eindelijk eens de uitstroom zou inhalen, dan zou het tekort eindelijk, in ieder geval kwantitatief, kunnen worden ingelopen. Maar helaas is de uitstroom nog steeds groter en zolang dat lek niet gedicht is, zullen de problemen alleen maar toenemen. Klagen is één, meehelpen aan de oplossing is natuurlijk veel beter. En daarin ligt een belangrijke rol voor de sociale partners, zeker op het gebied van betere arbeidsvoorwaarden. Het is meer dan wenselijk dat Defensie snel de kaarten op tafel legt, zodat we ook snel tot overeenstemming kunnen komen. Marktconform kunnen we waarschijnlijk nooit worden, maar de aantrekkingskracht van buiten blijft te groot, zeker voor de schaarstecategorieën. De hoge inflatie en de lage vergoedingen voor inzet zullen we moeten compenseren, respectievelijk verhogen. De GOV|MHB, en daarmee dus de KVMO, is er klaar voor. Maar dat is zeker niet alles. Nog steeds zegt de computer te vaak ‘nee’ en kan een aantal mensen bij P&O en een aantal lijnmanagers de ingesleten paden niet verlaten. En ook daar moet snel veel aan gebeuren. Meer flexibiliteit is essentieel. En ‘nee’ kan een antwoord zijn, maar dan is het ook essentieel dat de medewerkers helpen bij hoe het dan alsnog ‘ja’ kan worden.
'Het moet geen raketwetenschap zijn om herintreder te worden, of om van reservist beroepsmilitair te worden'
Aan de instroomkant moet ook nog heel veel gebeuren. Werkenbijdefensie.nl moet veel toegankelijker worden. Ook als er even geen vacatures zijn, dan moet je je kunnen aanmelden. De follow up moet veel sneller, zodat potentiële kandidaten niet weken of maanden hoeven te wachten. Die zijn dan ook waarschijnlijk al ergens anders aan het werk. Daarnaast moet het geen raketwetenschap zijn om herintreder te worden, of om van reservist beroepsmilitair te worden. Nu duurt dat regelmatig veel te lang en er zijn mensen die het daardoor maar opgeven of wie het gewoonweg niet lukt. Persoonlijke en snelle benadering en servicegerichtheid moet de norm zijn. En natuurlijk doen de meeste mensen hun stinkende best en gaat er ook veel goed. Maar nog niet goed genoeg, getuige de netto uitstroom.
Maar zelfs als de instroom omhooggaat en de uitstroom omlaag, dan zijn we er nog lang niet. De tekorten zullen dan maar langzaam kleiner worden. Het lijkt mij dan ook zeer verstandig – tot het tekort grotendeels is ingelopen – over te schakelen naar een overlevingsstand. Dat wil zeggen dat we de dingen gaan doen die we moeten doen en dan wel gericht op onze belangrijkste taak, het kunnen leveren van gevechtskracht.
Er is genoeg waar wij eigenlijk best zonder kunnen. Zijn alle dag-, week-, maand-, kwartaal-, seizoens- en incidentele rapportages nou echt zo belangrijk? Zijn de zaken die alleen nut hebben in een vredesbedrijfsvoering nu echt allemaal nodig? Ik denk dat snel zal blijken dat er veel dingen zijn waar we best zonder kunnen. Stel jezelf de vraag ‘wat draagt het bij aan de gevechtskracht?’ Is dat niet duidelijk of is er gewoon geen antwoord op, laat het dan voor wat het is en ga nuttiger dingen doen. Gebruik de beschikbare schaarse capaciteit zo effectief mogelijk. Het is namelijk noodzaak dat de krijgsmacht op de kortst mogelijke termijn weer op orde is.
