Minder bureaucratie? Maar dat gaat zomaar niet…
Het zou de openingszin kunnen zijn uit het recente rapport van de Algemene Reken Kamer (ARK) over defensie. Eens te meer blijkt dat onnodige bureaucratie binnen de defensieorganisatie de bedrijfsvoering bemoeilijkt. De ARK komt zelfs al met een oplossing: Er valt winst te behalen in effectiviteit en efficiëntie door de regeldruk binnen het ministerie tegen het licht te houden, en waar mogelijk te verminderen. Ik ben het met de ARK eens dat er regels nodig (kunnen) zijn …maar ook hiervoor geldt dat de administratieve lasten wel moeten opwegen tegen de risico’s die daarmee worden beheerst.
En daar wringt de schoen. Diegenen die de regels maken, missen vaak de verbinding met de omgeving waar mensen die regels moeten uitvoeren. En dat is niet alleen bij Defensie zo. De afgelopen weken waren er voorbeelden van, in mijn ogen, totaal van de realiteit afstaand beleid en beleidsmakers of – medewerkers of hoe je ze ook wilt noemen. De eerste was Michiel Bijlsma die onderzocht had of de regering de BTW op groenten en fruit naar 0% kon verlagen. Tenenkrommend was de manier waarop hij dat bij de NOS probeerde recht te praten. BTW verlagen? Maar dat gaat zomaar niet. De tweede was de kalenderlandbouw die “de overheid” heeft opgelegd. Boeren moeten voor 1 oktober bepaalde gewassen hebben geoogst, anders krijgen ze een boete. Dat de natuur zich dan niet aan het beleid wil conformeren is dan jammer. 1 oktober is 1 oktober. Rekening houden met de groeiperiode? Maar dat gaat zomaar niet. “De overheid” bestaat trouwens niet. Dat zijn mensen die dit soort regels verzinnen en waarschijnlijk ook nog denken dat ze goed bezig zijn. Het derde voorbeeld betreft de doorstroomtoets (vroeger CITO-toets) van volgend jaar. Die valt rond carnavalstijd. Onder de rivieren is dat echt wel een ding en dus waren er Zeventien Limburgse carnavalsverenigingen die in een brief de minister van onderwijs vroegen of er iets anders mogelijk was. De reactie van het ministerie: dat de scholen hun evenementenplanning moeten aanpassen. Met andere woorden, carnaval verzetten. Flexibel meedenken? Maar dat gaat zomaar niet. Drie voorbeelden van beleid(smakers) die los staan van de werkelijkheid. Hoog tijd om verbinding te gaan maken tussen beleid en uitvoering. Het scheiden daarvan heeft voornamelijk ellende veroorzaakt. Wellicht niet voor (alle) beleidsmakers, maar zeker wel voor de meeste uitvoerders. Waarom maken we degenen die het beleid verzinnen niet ook verantwoordelijk voor de uitvoerbaarheid? Niet uitvoerbaar? Niet invoeren dan! Bij het controleren van de uitvoerbaarheid, kan men meteen een reality check uitvoeren. Zoals dat de natuur zich niet naar beleid zal voegen. We hebben het er al heel lang over, uitvoerbaar beleid. Maar gezien het ARK-rapport lukt dat nog steeds niet. Ideetje, als alle beleidsmakers, -adviseurs en -medewerkers die hun functie in hun e-mailhandtekening hebben staan daar nou eens uitvoerbaar beleidsmaker, -adviseur en -medewerker van maken, dan herinnert ze dat er, hopelijk, dagelijks aan wat ze moeten doen en kunnen de uitvoerders ze daar ook op aanspreken. En we zetten het ook meteen in hun functieomschrijving, dan weten mensen die solliciteren op zo’n functie ook meteen waarvoor ze het doen. Ik hoop binnenkort een hoop aangepaste handtekeningen te zien.
Bij het schrijven van deze weblog schoten me trouwens diverse andere cartoons te binnen, bijvoorbeeld zoals die in het nieuwste Marineblad. Die cartoon is ook op www.kvmo.nl te vinden. En kijkt u maar eens op www.wordtgetekend.nl. Vaak te waar om mooi te zijn. En dat soms al meer dan 20 jaar…
